در میان تعاریف متعددی که برای حسابداری وجود دارد، آنچه که ملموس است ضرورت وجود حرفه حسابداری در هر کسبوکاری است. چراکه از زمان قدیم تا به امروز در تمامی داد و ستدهای اقتصادی و اجتماعی، حسابداری نقش پررنگی داشته است. در حقیقت حسابداری یکی از موثرترین عوامل در بقای هر کسب و کار است که به بیان دیگر میتوان حسابداری را زبان تجارت نیز نامگذاری نمود. یک حسابدار با ارائه گزارشهای مالی و تحلیل و بررسی شرایط اقتصادی در هر کسبوکاری، اطلاعات لازم را در اختیار تمامی مدیران و ذینفعان اقتصادی قرار میدهد. در واقع این حسابدار است که با یک زبان مشترک که همان حسابداری است، ارتباط بین تمامی بخشها، مشاغل، فعالیتها و افراد درگیر یک فعالیت اقتصادی را برقرار میسازد.
علم حسابداری در واقع مانند یک سیستم منظم است که در آن عملیات جمعآوری، طبقهبندی، ثبت اطلاعات و خلاصه کردن آنها و همچنین تهیه صورتحسابهای حسابداری و گزارشهای مالی در شکلهای مختلف انجام میگیرد تا افراد و سازمانهای مختلف نظیر بانکها و ... بتوانند از این اطلاعات استفاده کنند. در واقع نتیجه فعالیتهای یک حسابدار میتواند به بهبود تصمیمات اقتصادی افراد یا شرکتهای مختلف، کمک شایانی نماید. به همین دلیل است که حسابداری به عنوان یکی از رشتههای تحصیلی پرطرفدار بهحساب میآید. در گذشته ارگانها معمولا امور حسابداری را به افرادی محول میکردند که امور مالی را به صورت تجربی آموخته و شاید خیلی بر آن تسلط نداشتند. اما امروزه به دلیل این که زمان اهمیت زیادی پیدا کرده است، از فارغالتحصیلان رشته حسابداری در این امور استفاده میشود تا علاوه بر دقت بالا، کارها را با سرعت و کیفیت بیشتری انجام شوند.
در حسابداری فرایندهایی نظیر جمعآوری اطلاعات، ثبت داده، طبقهبندی کردن اطلاعات و خلاصه کردن آنها وجود دارد. یک حسابدار همچنین وظیفه حساس تنظیم گزارشهای مالی را نیز برعهده خواهد داشت. حسابدار با انجام این امور و تنظیم اطلاعات، باعث میشود که افراد مربوط به ارگان محل فعالیت، مانند معاونان و مدیران و یا ناظران مالیاتی بتوانند به این اطلاعات مراجعه کرده و از آنها استفاده نمایند. مشاغل متناسب با این رشته عبارتند از:
1- کارشناس امور مالی
2- تحلیلگر مالی
3- حسابرس
4- مسئول حقوق و دستمزد
5- کارشناس بودجه
6- کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه
7- مدرس دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی
8- مدرس هنرستانها و مراکز آموزش فنی و حرفهای
حسابداری به معنی ثبت و ذخیره اطلاعات مالی، ارائه تجزیه و تحلیل و نتایج بهصورت گزارشهایی به مدیران سازمان یا شرکت جهت تصمیمگیری مناسب، درست و به موقع است. در واقع حسابداری را میتوان راهی برای کنترل سلامت مالی، ارزیابی داراییهای مالی، بدهیها و همینطور جریان نقدی در کسب و کارها تعریف کرد. هدف اصلی این گرایش، تربیت نیروهای انسانی تعلیم دیده برای فعالیت در بخشهای عمومی، دولتی و یا جوانب کلان فضای اقتصادی جامعه است.
حسابداری یک فعالیت خدماتی است که وظیفهاش آماده کردن اطلاعات اندکی، که اساسا دارای ماهیت مالی هستند، در مورد واحد اقتصادی است. اطلاعات آماده شده به وسیله حسابداری باید در تصمیمگیریهای اقتصادی سودمند باشد. دانشآموختگان این دوره قادر خواهند بود تا با فرموله کردن مسائل، شناسایی اطلاعات مربوط برای تجزیه و تحلیلهای خود و مشخص کردن منابع اطلاعاتی خارج از شرکت برای مواردی نظیر میزان فروش رقبا و ...، بستر مناسب برای تصمیمسازی منطقی و پویا را در مسائل فراروی سازمان فراهم نموده و به این ترتیب دستیابی به اهداف و چشماندازهای سازمان را تسهیل نمایند.