سلسله نشست های هم اندیشی با موضوع سرمایه اجتماعی و نقش آن در موفقیت طرحهای کلان به همت کانون هم اندیشی تعالی و توسعه استان قم برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی موسسه آموزش عالی طلوع مهر سلسله نشست های هم اندیشی با موضوع سرمایه اجتماعی و نقش آن در موفقیت طرحهای کلان با حضور اساتید بنام استان از جمله دکتر حسن زارعی متین استاد تمام دانشگاه تهران و پژوهشگر ممتاز حوزه مطالعاتی مدیریت در مهر و آبان برگزار گردید؛ این جلسات با بررسی موضوع های مختلف مربوط به سرمایه اجتماعی، سرمایه مالی، انسانی، اجتماعی، روانشناختی و معنوی برگزار گردید.
نشست دویست و نوزدهم تحت عنوان سرمایه اجتماعی و نقش آن در موفقیت طرح کلان برگزار شد؛ در این جلسه ابعاد سرمایه اجتماعی و نقش موثر دستگاه های فرهنگی و آموزشی در آن مورد بحث قرار گرفت؛ در ادامه پیرامون همین موضوع مطالبی عنوان شد که به برخی از آن اشاره میکنیم: سرمایه اجتماعی هر جا بیشتر باشد، بهره وری انسانی بیشتر است، هر جا سرمایه اجتماعی ارتقا یافته، جرم کمتر شده و نشاط جامعه بیشتر شده است. در نشست دویست و نوزدهم شاخصهای اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی استان قم نیز مورد بحث قرار گرفت. حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی بنایی نیز ضمن تاکید بر مقوله سرمایه اجتماعی، آن را موضوعی زیربنایی و بسیار مهم خواندند و اهتمام ویژه بر روی این موضوع را راهگشای مشکلات فعلی کشور دانستند.
دکتر زارعی متین در خصوص رابطه حکمرانی و سرمایه اجتماعی گفت: یکی از مهمترین مولفه های حکمرانی خوب، پاسخگویی، شفافیت و عدالت است؛ نتیجه حکمرانی خوب میشود متغیر مستقل همچنین سرمایه اجتماعی؛ ارائه دهنده نشست در ادامه با اشاره به موضوع اقتصاد و نقش آن در حفظ سرمایه اجتماعی افزود: اغلب نارضایتی فعلی در جامعه ناشی از وضع اقتصاد است و رنگ و بوی مشکلات رفاهی دارد؛ وی با اشاره به دو ابزار حکومت برای حفظ سرمایه اجتماعی تصریح کرد: قدرت سخت و قدرت نرم از مولفه های یک جامعه برای حفظ و ارتقاء سرمایه اجتماعی اهمیت بالایی دارد؛ در کشور ما قدرت سخت وضعیت خوبی دارد اما وضعیت قدرت نرم نیاز به فرهنگسازی و کار دارد؛ همدلی بین مردم و اعتماد عموم به حکومت از شاخص های قدرت نرم در جامعه است.
ارائه دهنده نشست در ادامه خاطرنشان کرد: در اوایل انقلاب و در دوران جنگ تحمیلی قدرت همدلی بین مردم بسیار بالا بود، به طوری که گاهی با یک سوت همه جوانان جمع میشدند و با اتحاد و همدلی کار های بزرگ میکرند؛ یکی از این کارها ساختن پناهگاه در زمان جنگ تحمیلی بود؛ این کار شاید در عرض یک ماه یا دوماه به اتمام رسید؛ علت سرعت عمل و نتیجه بخش بودن کار ها همین همدلی است؛ مفهوم سرمایه اجتماعی دقیقا همین مثال را در بر دارد؛ وی در ادامه افزود: در زمان جنگ جوانان کشور با محوریت مساجد تصمیم میگرفتند، امروزه از معنای اصلی همدلی و مفهوم سرمایه اجتماعی فاصله زیادی گرفته ایم!
دکتر زارعی متین با تاکید بر لزوم تربیت جامعه تاب آور افزود: مهمترین ویژگی جامعه تاب آور سرمایه اجتماعی است؛ معنی تاب آوری چیست؟ تاب آوری یعنی آنقدر توانمند باشی و ویژگیهای خوب را داشته باشی که بتوانی بحرانها را پشت سر بگذاری؛ علت پیروزی ما در زمان جنگ تحمیلی همین تاب آوری بالا در جامعه بود؛ همه قدرت های دنیا علیه جمهوری اسلامی نقشه داشتند اما با همدلی مردم و سرمایه اجتماعی ای که تاب آوری بالا داشت از آن عبور کردیم؛ مثال دیگر آن شیوع ویروس کرونا در سال های گذشته بود؛ بسیاری از افرادی که دچار تاب آوری و کم طاقتی بودند مغلوب این ویروس شدند.
ایشان در خصوص نظام تربیتی و آموزشی کشور تصریح کرد: متاسفانه در حوزه آموزش که یکی از مهم ترین مولفه های سرمایه اجتماعی است غفلت کرده ایم؛ بعضا فارغ التحصیلانی را دیده ایم که در ادبیات اداری خود ناقص هستند؛ چگونه میتوانیم پایه و اساس سرمایه اجتماعی را به نحو ضعیف تربیت کنیم؟! شهید مطهری هدف اصلی را رشد و تعالی انسان میداند؛ در همه سازمان ها تئوریهای مدیریت، ابزار و تکنیک ها در جهت تولید و بهره وری است، به نحوی که همین بهره وری نیز باید در جهت رشد انسان قرار گیرد و سیاست کلی در حوزه تربیت به سمت و سویی رود که رشد و تعالی انسان را در نتیجه داشته باشد؛ صرفا بهره وری و تولید استفاده ابزاری است از سرمایه اجتماعی.
دکتر زارعی متین با اشاره به اهمیت سرمایه های مالی، انسانی، اجتماعی و روانشناسی افزود: سازمان ها نقش ابزاری و اصولی در هدایت سرمایه اجتماعی را دارند؛ اگر سازمان بتواند اعتماد مردم را بدست آورد در ترقی سرمایه اجتماعی موفق بوده است؛ پس شایستگی مدیران و حاکمان سیستم در روند صعودی سرمایه اجتماعی موثر خواهد بود. دانشمندانی مثل فریگمان، و لوتان، بر اهمیت سرمایه روانشناختی تاکید دارند؛ متاسفانه شاخصه هایی همچون امید، خوش بینی و تاب آوری در کشور ما وضعیت مطلوبی ندارد. طبق تحقیقات افرادی که سرمایه اجتماعی بالایی دارند بیش از افراد دیگر عمر میکنند و حاصل آن نشاط در سنین پیری است؛ رابطه با دوستان، آشنایان، معلمان، همکاران و... از جمله مصادیق سرمایه اجتماعی است.
وی با اشاره به تاثیر روابط و سرمایه اجتماعی در وضعیت فرهنگی یک کشور تصریح کرد: به طور مثال جنوب و شمال کشور کانادا در آمار ارتکاب به جرم تفاوت دارد؛ در آن قسمتی که سرمایه اجتماعی بالاتر است شاهد جرایم کمتری هستیم نسبت به قسمتی که دارای روابط اجتماعی و سرمایه اجتماعی پایین تر هستند؛ مثال دوم، در سازمانی که همه کارمندان و پرسنل با سرمایه اجتماعی خوب و روابط مثبت باهم تعامل دارند شاهد پیشرفت ها و دستاورد های چشمگیری هستیم؛ این را علم اعصاب ثابت کرده، وقتی روابط خوب باشد، روابط بین نورنها خوب میشود و دوپامین ترشح میشود.
ارائه دهنده نشست با بیان اینکه "سرمایه اجتماعی باعث رشد افراد میشود" ادامه داد: آدمهایی که دوست خوب دارند، آدمهایی که در انجمن هستند، آدمهایی که در تیمهای خوب هستند با همین سرمایه اجتماعی شاهد پیشرفت خود هستند؛ در مقابل آدم بدبین دوست خوب پیدا نمیکند، آدم ناامید دوست خوب پیدا نمیکند و همین شخصیت مانع پیشرفت فرد در اجتماع میشود؛ امام صادق(علیه السلام) میفرمایند: مومن چهار ویژگی دارد: خوشرو، خوش گفتار، خوشدل و خوش دست؛ این حدیث بر سرمایه اجتماعی تاکید دارد.